Diagnoza psychologiczna w kierunku zaburzeń spektrum autyzmu (ASD) u dorosłych jest procesem, który pomaga zidentyfikować cechy charakterystyczne dla tego zaburzenia w kontekście życia dorosłego człowieka. Choć autyzm jest często diagnozowany we wczesnym dzieciństwie, to u wielu dorosłych przypadków spektrum autyzmu może nie zostać rozpoznane do późniejszych lat życia. Objawy mogą być subtelne i maskowane przez inne umiejętności adaptacyjne, co sprawia, że diagnoza u dorosłych często jest trudniejsza do postawienia. Jednak dla osób, które podejrzewają, że mogą mieć zaburzenie spektrum autyzmu, uzyskanie diagnozy może stanowić kluczowy element w zrozumieniu siebie i poprawie jakości życia.
Celem diagnozy jest zrozumienie, czy występują objawy zaburzeń spektrum autyzmu, które mogą mieć wpływ na funkcjonowanie społeczne, emocjonalne, komunikacyjne i zawodowe osoby dorosłej. Diagnoza może prowadzić do lepszego zrozumienia indywidualnych trudności, wsparcia w przetwarzaniu bodźców społecznych i emocjonalnych, a także umożliwić wdrożenie odpowiednich form terapii lub pomocy w zakresie samopoczucia.
Wywiad kliniczny
Diagnoza rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu klinicznego, w którym psycholog zbiera informacje na temat historii życia osoby, jej doświadczeń w dzieciństwie, problemów w relacjach społecznych, a także trudności w obszarze komunikacji i zachowań. Wywiad obejmuje także informacje na temat funkcjonowania w pracy, w rodzinie oraz w codziennym życiu.
Kwestionariusze i narzędzia diagnostyczne
Psycholog może zastosować specjalistyczne narzędzia diagnostyczne, takie jak kwestionariusze, które pomagają określić, czy osoba spełnia kryteria diagnostyczne zaburzeń spektrum autyzmu. Kwestionariusze te pomagają w ocenie cech autystycznych i weryfikacji, czy dane symptomy pasują do spektrum autyzmu.
Obserwacja zachowań
Kolejnym etapem diagnozy jest obserwacja zachowań osoby w różnych sytuacjach społecznych i komunikacyjnych. Psycholog może ocenić, jak dana osoba reaguje na interakcje społeczne, jak radzi sobie z wyrażaniem emocji, jak rozumie sytuacje społeczne i jak funkcjonuje w różnych kontekstach życiowych. Celem tej obserwacji jest wykrycie trudności w zakresie komunikacji werbalnej i niewerbalnej, a także sztywnych wzorców zachowań.
Ocena trudności emocjonalnych i społecznych
Zaburzenia spektrum autyzmu mogą wpływać na zdolność rozumienia i reagowania na emocje innych osób, co może prowadzić do problemów w relacjach interpersonalnych. Diagnoza obejmuje również ocenę trudności emocjonalnych, takich jak lęki, depresje czy stres związany z wyzwaniami społecznymi, które mogą występować u dorosłych z ASD.
Ocena umiejętności adaptacyjnych
Diagnoza ASD u dorosłych obejmuje także ocenę umiejętności adaptacyjnych, czyli zdolności do funkcjonowania w życiu codziennym – pracy, edukacji, zarządzania obowiązkami domowymi, utrzymywania relacji społecznych. Osoby z autyzmem mogą mieć trudności w dostosowywaniu się do standardów społecznych i norm, dlatego ocena tych umiejętności jest kluczowa dla zrozumienia, w jakim stopniu zaburzenie wpływa na życie dorosłego człowieka.
Diagnoza różnicowa
W przypadku dorosłych diagnoza ASD wymaga również przeprowadzenia diagnozy różnicowej, aby wykluczyć inne zaburzenia, które mogą powodować podobne objawy. Często diagnozowanie ASD wiąże się z oceną różnic w zakresie zaburzeń lękowych, depresji, zaburzeń osobowościowych lub zaburzeń neurorozwojowych.
Zrozumienie siebie
Otrzymanie diagnozy zaburzenia spektrum autyzmu pozwala osobom dorosłym lepiej zrozumieć swoje trudności, reakcje emocjonalne i zachowania, co daje im poczucie ulgi i pomaga w radzeniu sobie z wyzwaniami, które wcześniej były niezrozumiałe.
Dostosowanie terapii i wsparcia
Diagnoza umożliwia opracowanie indywidualnego planu wsparcia i terapii, który pomoże w rozwoju umiejętności społecznych, komunikacyjnych oraz radzenia sobie z emocjami. Dorośli z ASD mogą skorzystać z terapii behawioralnej, terapii poznawczo-behawioralnej, treningów umiejętności społecznych oraz innych form wsparcia, które pomogą im w codziennym funkcjonowaniu.
Poprawa jakości życia
Świadomość swojej diagnozy i zrozumienie jej wpływu na życie codzienne pozwala osobie dorosłej na lepsze zarządzanie swoimi trudnościami, w tym na szukanie odpowiednich metod radzenia sobie z sytuacjami stresowymi i społecznymi.
Diagnoza psychologiczna w kierunku zaburzeń spektrum autyzmu u dorosłych jest procesem, który pozwala na zrozumienie przyczyn trudności społecznych, emocjonalnych i komunikacyjnych. Dzięki odpowiedniej diagnozie można uzyskać wsparcie, które pomoże w poprawie jakości życia, nauce lepszej adaptacji społecznej i rozwijaniu umiejętności potrzebnych do skutecznego funkcjonowania w życiu dorosłym.
Konsultacja pierwszorazowa (wywiad wstępny diagnostyczny):
Rozpoczyna proces diagnostyczny i pozwala na wstępne zrozumienie Twoich trudności. To kluczowy krok, który pozwala ustalić dalsze działania.
Kolejne konsultacje (około 3-4 sesje):
Obejmują przeprowadzenie ustrukturyzowanego wywiadu (m.in. za pomocą narzędzi takich jak DIVA-5) oraz wykonanie testu MOXO, który pomaga w szczegółowej ocenie objawów ADHD.
Konsultacja psychiatryczna (opcjonalnie):
Całkowity koszt diagnozy psychologicznej ADHD: 1110 zł
(obejmuje 4 wizyty, wydanie opinii psychologicznej oraz test MOXO)
Do diagnozy może zostać doliczony test MMPI-2, w kwocie 50zł (jeżeli taką potrzebę wyrazi Specjalista, wtedy cena końcowa wynosić będzie 1160 zł)
Całkowity koszt pełnej diagnozy ADHD: 1510 zł
(obejmuje 4 wizyty diagnostyczne, test MOXO wydanie opinii psychologicznej, oraz konsultację psychiatryczną)
Do diagnozy może zostać doliczony test MMPI-2, w kwocie 50zł (jeżeli taką potrzebę wyrazi Specjalista, wtedy cena końcowa wynosić będzie 1560 zł)
Liczba sesji diagnostycznych może się różnić w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta. W przypadku potrzeby pogłębienia diagnozy specjalista może zlecić dodatkowe testy, szczególnie w sytuacjach, gdy wyniki są niejednoznaczne. O wszelkich dodatkowych krokach pacjent zostanie poinformowany podczas wizyty.
ⓒ Copyright MedStop 2025